Zoals de naam al aangeeft, was de kerk gewijd aan de Heilige Bartholomeus. Om de ceremoniële rondgangen mogelijk te maken, waren er brede gangpaden door de kerk. In 1486 werd er in de toren een bel opgehangen gemaakt door Wouter Kaerwas, met de volgende tekst:

Berttelemeus is mijn naem,
Mijn geluidt sy Gode bequaem,
Al so verre men my hooren sal
Wil God bewaren overal.
Wouter Kaerwas maakte mij in ’t Jaar
MCCCCLXXXVI.

De bel ging verloren bij de brand in 1918. Nadat de toren gerestaureerd werd, kwam er een nieuwe bel met dezelfde inscriptie, aangevuld met de volgende twee regels:

Ik smolt door brand van 23 op 24 Juni 1918.
Arie Heers van Bergen herschiep mij in 1919.

Ten tijde van de brand was de naam van de kerk al veranderd in Dorpskerk en vormde het het onderkomen van de Hervormde Gemeente.

In de zestiende eeuw kreeg ook Zuidland, toen nog Westenryk geheten, te maken met de Reformatie. Willem Giele een beurtschipper die regelmatig de Zuidlandse haven aandeed, bracht de opvattingen van Luther naar het dorp. De nieuwe kerkelijke gemeente ontstond echter niet zomaar, dat nam jaren in beslag. Enkele Zuidlanders belandden zelfs als ketter op de brandstapel of werden verdronken.

De Inquisitie was niet mals met mensen die er andere ideeën op na hielden, of ze nu de denkbeelden van Luther aanhingen of tot de doopsgezinden behoorden. Omdat de inwoners opstandig bleven, werd het dorps zelfs onder speciaal toezicht geplaatst. In het dorpsbestuur kwam een toezichthouder van de kerkelijke rechtbank te zitten. Uiteindelijk kreeg ook in Zuidland het gedachtegoed van Luther voldoende aanhangers en ontstond er een Protestante Gemeente.

Aan het eind van de negentiende eeuw ontstond er opnieuw een scheuring binnen de kerkelijke gemeente. De Nederlandse Hervormde Kerk was volgens velen te gematigd geworden en zij scheidden zich af en vormden de Gereformeerde Gemeente. Ook de inwoners van Zuidland, althans een groot deel, snakten naar de meer orthodoxe leer en waren na 45 jaar de gemachtigde predikant wel zat. Net al in de rest van Nederland werden er ook in Zuidland schuurbijeenkomsten gehouden. Na de bevestiging van dominee Bajema stopten die bijeenkomsten want hij was zuiverder in de leer dan zijn voorganger. Hij wilde de kerk omvormen tot een Gereformeerde Gemeente, maar werd met zijn volgers uit de kerk gestoten. De gereformeerden hebben in Zuidland diverse locaties gehad waar ze hun diensten hielden, tot ze uiteindelijk hun eigen kerk bouwden in de Wilhelminastraat. Ruim 100 jaar later zochten de kerkgemeenten weer toenadering tot elkaar en op 1 januari 2008 werd in Zuidland de Protestante Gemeente in wording opgericht.

Het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente heet sindsdien de Dorpskerk, het gebouw van de Gereformeerde Kerk de Welkomkerk.