Boerderij complex Kerkweg
Boerderij met Vlaamse schuur met middenlangsdeel en woonhuis met ingezwenkte lijstgevel, hoofdonderdeel van het boerderijcomplex Kerkweg 3 aan de rand van het dorp Zuidland.
Het woonhuis is rond 1880 in Eclectische stijl vernieuwd. De schuur is gebouwd in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Het betreft één van de grootste boerderijen voor gemengd bedrijf in de regio met een langwerpige, driebeukige schuur. In het middendeel werd gedorst en in de tas werd het hooi opgeslagen. In de linker zijbeuk werd het rundvee gestald.
Boerderij
De boerderij is samengesteld uit een Vlaamse schuur en een woonhuis dat voor het rechter deel van de voorgevel van de schuur is geplaatst. Beide volumes staan op een rechthoekige plattegrond en bestaan uit één bouwlaag onder een afgewolfd zadeldak. De schuur was oorspronkelijk gedekt met riet. Het woonhuis is gedekt met gesmoorde tuiles du Nord. Op de nokken van het woonhuis zijn opgemetselde schoorstenen aangebracht, met platte afdekking en windvaan. Midden boven de voorgevel is een rondboogvormige dakkapel geplaatst. De geprofileerde rondboog omlijst een bovenlicht, dat boven een rechtgesloten, dubbel openslaand venster is aangebracht. Het woonhuis is voorzien van houten geprofileerde gootlijsten op klossen. De gevels van schuur en woonhuis zijn opgetrokken in rode baksteen in kruisverband. De gevels hebben een lage gepleisterde plint. De ingezwenkte voorgevel is bekroond door een geprofileerde kroonlijst op acht consoles. Er zijn tevens consoles aangebracht op de smalle uiteinden van de kroonlijst. De bovenzijde van de kwartcirkelvormige ingezwenkte geveldelen zijn afgedekt met een hardstenen deklijst.
In de gevels van het woonhuis zijn onder de segmentbogen deels éénruits-vensters en deels originele T-vensters met schuiframen aangebracht. Het houtwerk dat de ramen omlijst is in de hoeken afgerond. De entree met segmentboogvormig bovenlicht in de voorgevel is omlijst door deels in hout gesneden, deels gepleisterde pilasters, met rozetten en panelen en een kroonlijst op consoles. Daarboven is het venster tevens omlijst met pilasters en een kroonlijst. De velden boven de entree en onder het venster zijn gedecoreerd met rozetten en consoles. Boven en naast de bovenlichten van de vensters zijn gepleisterde, geprofileerde lijsten op consoles en met kuif in het midden aangebracht. De gevels van de schuur zijn voorzien van grote dubbele, openslaande inrijdeuren in een kozijn met korbelen, tweedelige staldeuren onder een segmentboog en halfronde ijzeren vensters, waarvan het grotere formaat in de topgevels is aangebracht en het kleinere formaat in de lage zijgevels van de stallen.
De symmetrische voorgevel (noordzijde) van het woonhuis is links voor de asymmetrische voorgevel van de schuur geplaatst. De voorgevel van het woonhuis is vijf traveeën breed. In de middentravee staat de dubbele, openslaande paneeldeur met segmentboogvormig bovenlicht. In de overige traveeën en in de top van de gevel bevinden zich vensters. In de asymmetrische voorgevel van de schuur is een rechtgesloten kozijn met korbelen en een dubbele openslaande wagendeur geplaatst. Circa een meter boven de grote wagendeur en in de top van de gevel bevinden zich halfronde gietijzeren vensters met radiale roeden. De achtergevel en linker en rechter zijgevel van de schuur zijn niet in detail bezichtigd.
Wagenschuur
De vrijstaande wagenschuur behorende bij het boerderijcomplex Kerkweg 3 te Bernisse is waarschijnlijk gebouwd in het laatste kwart van de negentiende eeuw. De wagenschuur is een voorbeeld van een schuur in ambachtelijk-traditionele bou trant. Het object staat ten westen van de Vlaamse schuur. Het houtwerk van de schuur is recentelijk vernieuwd. Tevens zijn de inrijdeuren vernieuwd.
Omschrijving
De wagenschuur heeft een rechthoekige plattegrond met één bouwlaag onder een asymmetrisch zadeldak gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. Het dak, dat met de nok evenwijdig aan de Kerkweg is geplaatst, heeft windveren, bekroond door een makelaar. De goten zijn voorzien van geprofileerde houten lijsten. De gevels zijn opgetrokken in hout.
Karnhuis
Het karnhuis is waarschijnlijk gebouwd in het laatste kwart van de negentiende eeuw in een Ambachtelijk-traditionele trant. Het karnhuis staat naast de linker zijgevel van de Vlaamse schuur, op het punt waar de gevel verspringt en tot het woongedeelte gaat behoren. Een smalle steeg scheidt de varkensstal van de Vlaamse schuur.
Omschrijving
Het karnhuis heeft een rechthoekige plattegrond met één bouwlaag onder een schilddak, dat gedekt is met geglazuurde tuiles du Nord en evenwijdig aan de kerkweg is geplaatst. De goten zijn voorzien van houten lijsten. De gevels zijn opgetrokken in baksteen in kruisverband. In de gevels zijn smalle rondboogvensters aangebracht. In de voorgevel (noordzijde) bevindt zich een rechtgesloten deur.
Hekwerk
Het hekwerk doet dienst als afscheiding tussen siertuin en oprit, met gelijksoortig vormgegeven delen van het toegangshek op een betonnen damwand in de sloot evenwijdig aan de Kerkweg. Het hekwerk is waarschijnlijk in het laatste kwart van de negentiende eeuw geplaatst. In verband met de schaalvergroting van het boerenbedrijf is het tweedelige toegangshek uit elkaar geplaatst en op een vernieuwde betonnen damwand met duiker gezet. De scharnierende hekdelen zijn (tijdelijk?) verwijderd.
Omschrijving
Eenvoudig vormgegeven hekwerk met spijlen met pijlpunten.
De twee delen van het toegangshek hebben elk een gietijzeren pijler gedecoreerd met waterlijsten en een bolornament met aan de buitenzijde ter versteviging en ter versiering een zijkant met spijlen en pijlpunten geplaatst.
Hooiberg
De hooiberg is waarschijnlijk in de eerste helft van de twintigste eeuw geplaatst. De hooiberg is gesitueerd op het achtererf van de boerderij, ten zuiden van de achtergevel van de Vlaamse schuur.
Omschrijving
De vierroedige, opvijzelbare hooiberg heeft een vierkante plattegrond, met vier hoogopgaande palen op de hoekpunten. Aan deze palen is een tentdak van golfplaten opgehangen.
Schuur
In de zuidoosthoek van het erf staat een rechthoekige plattegrond met één bouwlaag onder een zadeldak, gedekt met rode pannen. De nok van het zadeldak ligt evenwijdig aan de Kerkweg. De gevels zijn deels licht gekleurd (blokken). De kopgevel is in de top voorzien van gepotdekselde planken en voorzien van een makelaar.
De tweede schuur in de zuidoosthoek van het erf heeft een rechthoekige plattegrond met één bouwlaag onder een zadeldak, gedekt met rode pannen. De gevels zijn opgetrokken in gepotdekselde houten delen.
Pootaardappelschuur
De pootaardappelschuur is uit de eerste helft van de twintigste eeuw en staat op de uiterste zuidoosthoek van het erf.
Omschrijving
De pootaardappelschuur heeft een rechthoekige plattegrond en bestaat uit één bouwlaag onder een zadeldak dat is gedekt met rode pannen. De nok van het zadeldak is haaks op de Kerkweg geplaatst. De schuur heeft glazen gevels.
Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed