Ambachtsheren- huis Abbenbroek
Graaf Floris IV gaf de Abbenbroekse polders in leen aan de heren van Abbenbroek. Die moesten het gebied verdedigen en bouwden daarvoor een kasteel.
Veel meer dan een versterkte woontoren was dit kasteel echter niet. Uit een latere opgraving bleek dat de toren aan de buitenzijde ca 6,5 x 6,5 meter was. De muren waren ruim 1,2 meter dik. De toren stond noordelijk van de plek waar nu het ambachtsherenhuis staat. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten ging het kasteel verloren. Op 4 mei 1489 overvielen de Hoeken het dorp en staken het in brand.
Ergens halverwege de 15e eeuw namen de heren intrek in het ambachtsherenhuis, achter de Sint Egidiuskerk. Door vererving kwam de heerlijkheid in handen van resp. de familie Van Borselen, de burggraven van Montfort, de families Halewijk, Theresteyn van Halewijn, Van Essen en De Vos van Steenwijk genaamd van Essen. De laatste drie families gebruikten het huis vooral als buitenplaats en jachthuis. Baron Frits de Vos van Steenwijk wist in 1960 te voorkomen dat het ambachtsherenhuis gesloopt zou worden omdat het volgens de gemeente niet paste in het uitbreidingsplan. Het huis kreeg de status van Rijksmonument en is derhalve nog altijd te zien in de kern van Abbenbroek. Het is een statig huis met parterre en verdieping met L-vormige plattegrond (XVII ?). Het heeft een schilddak met dakkapellen. De voorgevel met rechte kroonlijst (ca. 1800) heeft zesruitsschuiframen en een deuromlijsting met verdiepte pilasters en hoofdgestel. Het smeedijzeren toegangshek is uit de tijd van Lodewijk XIV.
Vanaf de 18e eeuw werd het gebruikelijk om rondom een buitenplaats ook een siertuin aan te leggen en niet alleen een moestuin. In de archieven is echter niets terug te vinden over een landschappelijke aanleg van een tuin bij het ambachtsherenhuis. Wel is er bij de al genoemde opgraving een restant van een vijver terug gevonden. De parkachtige tuin die nu rondom het huis te zien is, is aangelegd door de familie Fenijn die in 1962 het ambachtsherenhuis kocht van De Vos van Steenwijk. In de tuin zijn bijzondere bomen te vinden, zoals mispel, moerbei, paulownia, liriodendron en metasequoa.
Bouwhistorisch onderzoek
In 2003 kocht de familie Buesink de woning. Zij ontdeden het huis aan de binnenzijde van de stuclagen die er in de loop van de tijd op aan gebracht waren, waardoor de oude structuren van het pand zichtbaar werden. Het gehele bouwhistorisch onderzoek dat Wim Buesink uitvoerde is vastgelegd in zijn scriptie ‘Het Ambachtsherenhuis te Abbenbroek’. Ook de tuin werd weer in ere hersteld.
Bezoek de tuin
Via het wandelpad door het achterliggende plantsoen kunt u overdag een deel van de tuin bekijken. Tijdens Open Monumentendag is ook de privévoortuin te bezichtigen. Deze betreedt u via de poort aan het kerkplein. De woning zelf is niet te bezichtigen.
Bron: ‘Het Ambachtsherenhuis te Abbenbroek’
